काळरात्र
घनदाट धुक्यात हरवलेल्या वाटा... काळोख्या रात्री किर्र आवाज... आणि एकाकी पडलेला, विशालगडचा किल्ला... इंस्पेक्टर रणजित देशमुख गाडीतून उतरला. थंडगार वारा त्याच्या चेहऱ्यावरून फिरला आणि त्याला क्षणभर भयाण शांततेची जाणीव झाली. पुणे पोलिसांकडून त्याला विशेष चौकशीसाठी इथे पाठवण्यात आलं होतं. विशालगड किल्ल्याच्या परिसरात गेल्या काही दिवसांपासून रहस्यमय घटना घडत होत्या. गावातील काही लोक बेपत्ता झाले होते, आणि त्यांच्याबद्दल कोणतीही माहिती मिळत नव्हती.
रणजितने किल्ल्याच्या दिशेने चालायला सुरुवात केली. किल्ल्याच्या प्रवेशद्वाराजवळ पोहोचताच त्याला एक वृद्ध माणूस दिसला. त्याचे डोळे खोल गेलेले होते आणि चेहऱ्यावर भीती स्पष्टपणे दिसत होती.
"काय नाव तुमचं?" रणजितने विचारले.
"मी धोंडीबा. या किल्ल्याचा रखवालदार," धोंडीबा म्हणाला. त्याचा आवाज थरथरत होता.
"काय चाललंय इथे? ऐकतोय मी, काही लोक बेपत्ता झाले आहेत?"
धोंडीबाने मान डोलावली. "साहेब, इथं खूप वाईट शक्ती आहे. ती लोकांना गिळंकृत करते."
रणजित हसला. "अहो, अंधश्रद्धा आहे ही. चला, मला किल्ला दाखवा."
धोंडीबाने नाखुशीने रणजितला किल्ला दाखवायला सुरुवात केली. किल्ल्याच्या आत अंधार दाटलेला होता. जुन्या वास्तू आणि तुटलेल्या कमानी भयाण वाटत होत्या. रणजितने टॉर्च लावला आणि तो प्रत्येक कोपरा बारकाईने बघू लागला.
किल्ल्याच्या मध्यभागी एक मोठी विहीर होती. धोंडीबाने सांगितले की, पूर्वी या विहिरीचा उपयोग पाणी साठवण्यासाठी केला जात होता, पण आता ती पूर्णपणे कोरडी आहे. रणजितने विहिरीत डोकावून पाहिले. खोल अंधार आणि भयाण शांतता... त्याला काहीतरी गडबड वाटली.
"या विहिरीत काहीतरी आहे," रणजित म्हणाला.
"साहेब, नका जाऊ तिकडे. ती जागा शापित आहे," धोंडीबा ओरडला.
रणजितने धोंडीबाकडे दुर्लक्ष केले आणि तो विहिरीच्या दिशेने निघाला. त्याने दोरीच्या साहाय्याने विहिरीत उतरण्याचा निर्णय घेतला. धोंडीबा त्याला थांबवण्याचा प्रयत्न करत होता, पण रणजितने त्याचे ऐकले नाही.
विहिरीत उतरल्यावर रणजितला कुबट वास आला. त्याने टॉर्च लावला आणि आजूबाजूला बघितले. विहिरीच्या तळाशी त्याला एक गुप्त दरवाजा दिसला. दरवाजा लाकडी होता आणि त्यावर काहीतरी विचित्र आकृत्या कोरलेल्या होत्या.
रणजितने दरवाजा उघडला आणि तो आत शिरला. आत एक अंधारी खोली होती. खोलीत धूळ आणि माती साचलेली होती. रणजितने टॉर्च फिरवला आणि त्याला धक्का बसला. खोलीत मानवी हाडे आणि कवटी विखुरलेली होती.
"हे काय चाललंय?" रणजित स्वतःशीच बोलला.
तेवढ्यात त्याला मागून कुणीतरी स्पर्श केला. तो दचकला आणि मागे वळला. त्याला एक सावली दिसली. ती सावली त्याच्या दिशेने येत होती.
"कोण आहे?" रणजितने विचारले, पण त्याला काही उत्तर मिळाले नाही.
सावली त्याच्यावर झडप घालणार तोच रणजितने बाजूला उडी मारली. त्याने आपली बंदूक काढली आणि सावलीवर गोळी झाडली, पण गोळी रिकामी गेली.
सावली अदृश्य झाली. रणजित घाबरला. त्याला समजले की तो एका वाईट शक्तीच्या तावडीत सापडला आहे.
तो खोलीतून बाहेर पडला आणि विहिरीच्या दिशेने धावला. त्याला कसंबसं दोरीच्या साहाय्याने वरती यायचं होतं. पण जेव्हा तो विहिरीच्या तोंडाजवळ पोहोचला, तेव्हा त्याला धोंडीबा तिथे दिसला नाही.
"धोंडीबा! कुठे आहेस तू?" रणजित ओरडला, पण त्याला कुणीही उत्तर दिले नाही.
अचानक त्याला मागून कुणीतरी ढकलले आणि तो पुन्हा विहिरीत पडला. तो खाली पडता पडता बेशुद्ध झाला.
जेव्हा त्याला शुद्ध आली, तेव्हा तो त्याच अंधाऱ्या खोलीत होता. पण यावेळी त्याच्यासमोर ती सावली उभी होती. ती सावली हळूहळू एका भयानक राक्षसाच्या रूपात बदलली.
राक्षस हसला. त्याचा आवाज पूर्ण खोलीत घुमला. "तू इथेच मरणार आहेस," राक्षस म्हणाला.
रणजितने हार मानली नाही. त्याने आपल्या खिशातून एक चांदीची अंगठी काढली. त्याच्या आईने त्याला सांगितले होते की चांदी वाईट शक्तींपासून रक्षण करते.
त्याने ती अंगठी राक्षसाच्या दिशेने फेकली. अंगठी राक्षसाला लागताच तो किंचाळला आणि त्याची राख झाली.
रणजितने सुटकेचा नि:श्वास सोडला. त्याने त्या खोलीतून बाहेर पडण्याचा निर्णय घेतला. तो विहिरीतून बाहेर आला आणि किल्ल्याच्या बाहेर धावला.
त्याने पोलिसांना फोन करून बोलावले आणि त्या किल्ल्याच्या परिसरातील लोकांना सुरक्षित स्थळी हलवले. विशालगड किल्ल्याचे रहस्य उलगडले होते. एका वाईट शक्तीने त्या किल्ल्यावर कब्जा केला होता आणि ती लोकांना मारत होती.
पोलिसांनी त्या किल्ल्याला सील केले आणि लोकांना तिकडे जाण्यास मनाई केली. रणजित देशमुखने आपल्या बुद्धीचा आणि धैर्याचा वापर करून अनेक लोकांचे प्राण वाचवले.
पण त्या रात्री विशालगड किल्ल्यावर जे घडले, ते रणजित कधीही विसरू शकला नाही. काळरात्रीचा तो अनुभव त्याच्या मनात कायम घर करून राहिला.
काही दिवसांनंतर, रणजितला एका अज्ञात व्यक्तीचा फोन आला.
"इंस्पेक्टर देशमुख?" तो माणूस म्हणाला.
"हो, कोण बोलत आहे?" रणजितने विचारले.
"विशालगड... हे तर फक्त सुरुवात आहे. अजून खूप रहस्ये उघड व्हायची आहेत."
फोन कट झाला. रणजित विचार करू लागला. विशालगडच्या पलीकडे अजून काय रहस्य दडलेले आहे?
त्याने पुन्हा एकदा विशालगडच्या दिशेने नजर टाकली. धुक्यात हरवलेला किल्ला... अजूनही रहस्यमय आणि भयाण वाटत होता.
रणजितने ठरवले, तो या रहस्याचा शेवटपर्यंत पाठलाग करणार.
नवीन सुरुवात...
***
एक आठवडा उलटला. रणजित देशमुख पुन्हा एकदा विशालगडच्या परिसरात आला होता, पण यावेळी तो एकटा नव्हता. त्याच्यासोबत पुरातत्व विभागाचे काही तज्ञ होते. त्यांना किल्ल्याच्या इतिहासाबद्दल आणि रहस्यांबद्दल अधिक माहिती मिळवायची होती.
पुरातत्व विभागाचे प्रमुख, डॉक्टर अविनाश गोखले, म्हणाले, "इंस्पेक्टर देशमुख, धन्यवाद! तुम्ही आम्हाला या किल्ल्याबद्दल माहिती दिली. आम्हाला खात्री आहे की इथे काहीतरी महत्त्वाचे सापडेल."
रणजितने स्मितहास्य केले. "माझी ड्यूटी आहे, डॉक्टर. मला आनंद आहे की मी तुमच्या कामात मदत करू शकलो."
टीमने किल्ल्याच्या आत तपास सुरू केला. डॉक्टर गोखले आणि त्यांचे सहकारी प्रत्येक दगड, प्रत्येक कोपरा बारकाईने तपासत होते. रणजित त्यांच्यासोबत होता आणि त्यांना सुरक्षा पुरवत होता.
दुपारपर्यंत त्यांना काही जुन्या वस्तू सापडल्या, जसे की नाणी, शस्त्रे आणि मातीची भांडी. पण त्यांना अजूनपर्यंत कोणत्याही मोठ्या रहस्याचा पत्ता लागला नव्हता.
संध्याकाळ झाली आणि अंधार दाटायला लागला. डॉक्टर गोखले म्हणाले, "आजसाठी पुरे झालं. उद्या पुन्हा तपास करू."
टीम परत जाण्याची तयारी करत होती, तेव्हा रणजितला पुन्हा एकदा ती विहीर आठवली. त्याला वाटले की कदाचित त्या विहिरीत अजून काहीतरी असू शकते.
त्याने डॉक्टर गोखले यांना विचारले, "डॉक्टर, आपण एकदा त्या विहिरीची तपासणी करू शकतो का?"
डॉक्टर गोखले म्हणाले, "ठीक आहे. चला बघूया."
रणजित आणि डॉक्टर गोखले दोघेही विहिरीजवळ गेले. रणजितने टॉर्च लावला आणि विहिरीत डोकावून पाहिले. त्याला पुन्हा तोच अंधार आणि भयाण शांतता दिसली.
डॉक्टर गोखले म्हणाले, "मला नाही वाटत इथे काही असेल. ही विहीर पूर्णपणे कोरडी आहे."
तेवढ्यात रणजितला विहिरीच्या एका बाजूला काहीतरी चमकताना दिसले. त्याने बारकाईने बघितले, तेव्हा त्याला समजले की ते एक लहानसे धातूचे तुकडे आहेत.
त्याने दोरीच्या साहाय्याने खाली उतरण्याचा निर्णय घेतला. डॉक्टर गोखले त्याला थांबवण्याचा प्रयत्न करत होते, पण रणजितने त्यांचे ऐकले नाही.
तो खाली उतरला आणि त्याने ते धातूचे तुकडे उचलून घेतले. ते तुकडे सोन्याचे होते आणि त्यावर काहीतरी रहस्यमय आकृत्या कोरलेल्या होत्या.
तो तुकडे घेऊन वर आला आणि त्याने डॉक्टर गोखले यांना दाखवले.
डॉक्टर गोखले ते तुकडे बघून चकित झाले. "हे तर खूप महत्त्वाचे आहेत! हे नक्कीच कोणत्यातरी खजिन्याचा भाग आहेत."
त्यांनी ठरवले की ते उद्या पुन्हा विहिरीची तपासणी करतील. त्यांना खात्री होती की त्यांना तिथे अजून काहीतरी सापडेल.
दुसऱ्या दिवशी सकाळी ते पुन्हा विहिरीजवळ आले. त्यांनी विहिरीत उतरण्यासाठी आधुनिक उपकरणांचा वापर केला. त्यांनी विहिरीच्या तळाशी खोदकाम सुरू केले.
दुपारपर्यंत त्यांना काही हाती लागले नाही. डॉक्टर गोखले निराश झाले होते.
तेवढ्यात एका कामगाराला जमिनीखाली एक मोठी पेटी सापडली. ती पेटी लाकडी होती आणि त्यावर सोन्याने नक्षीकाम केलेले होते.
डॉक्टर गोखले आनंदाने ओरडले, "मिळाला! आपल्याला खजिना मिळाला!"
त्यांनी ती पेटी उघडली. आत खूप सारे सोन्याचे दागिने, नाणी आणि शस्त्रे होती. तो खजिना खूप मौल्यवान होता.
पण त्या खजिन्यासोबत त्यांना एक रहस्यमय डायरी देखील सापडली. ती डायरी एका जुन्या भाषेत लिहिलेली होती.
डॉक्टर गोखले म्हणाले, "या डायरीत या खजिन्याबद्दल आणि किल्ल्याच्या इतिहासाबद्दल खूप माहिती असू शकते. आपल्याला ही डायरी वाचायला हवी."
त्यांनी ती डायरी एका तज्ञाकडे दिली, ज्याला जुन्या भाषांचे ज्ञान होते. तज्ञाने डायरी वाचून सांगितली की ती डायरी एका राजाने लिहिली होती. त्या राजाने हा खजिना आपल्या राज्याचे रक्षण करण्यासाठी लपवून ठेवला होता. डायरीत किल्ल्याच्या काही गुप्त मार्गांबद्दल देखील माहिती दिलेली होती.
रणजित आणि डॉक्टर गोखले यांनी त्या गुप्त मार्गांचा शोध घेण्याचा निर्णय घेतला. त्यांना खात्री होती की त्या मार्गांमध्ये अजून काही रहस्य दडलेले आहेत.
त्यांनी डायरीत दिलेल्या माहितीनुसार किल्ल्याच्या एका बाजूला खोदकाम सुरू केले. काही दिवसांनंतर त्यांना एक गुप्त दरवाजा सापडला. तो दरवाजा एका लांब बोगद्यात उघडत होता.
रणजित आणि डॉक्टर गोखले त्या बोगद्यात शिरले. बोगदा अंधारा आणि थंडगार होता. त्यांनी टॉर्चच्या साहाय्याने पुढे जायला सुरुवात केली.
बोगदा त्यांना किल्ल्याच्या बाहेर एका जंगलात घेऊन गेला. जंगलात त्यांना एक जुनी विहीर दिसली. ती विहीर पूर्णपणे झाडांनी वेढलेली होती.
रणजितला समजले की हीच ती विहीर आहे, ज्याबद्दल डायरीत लिहिले होते. या विहिरीत एक रहस्यमय शक्ती दडलेली आहे.
त्याने डॉक्टर गोखले यांना सांगितले, "डॉक्टर, मला वाटतं इथे धोका आहे. आपल्याला परत जायला हवं."
पण डॉक्टर गोखले ऐकायला तयार नव्हते. त्यांना त्या विहिरीबद्दल अधिक माहिती मिळवायची होती.
ते दोघेही विहिरीजवळ गेले. डॉक्टर गोखले यांनी विहिरीत डोकावून पाहिले. तेवढ्यात विहिरीतून एक भयानक आवाज आला.
डॉक्टर गोखले घाबरले आणि त्यांनी मागे वळून पाहिले. त्यांना एक सावली दिसली. ती सावली त्यांच्या दिशेने येत होती.
रणजितने आपली बंदूक काढली आणि सावलीवर गोळी झाडली. पण गोळी रिकामी गेली.
सावली डॉक्टर गोखले यांच्यावर झडप घालणार तोच रणजितने त्यांना बाजूला ढकलले आणि स्वतः सावलीच्या तावडीत सापडला.
सावलीने रणजितला पकडले आणि त्याला विहिरीत ओढले.
डॉक्टर गोखले ओरडले, "रणजित!"
पण रणजित विहिरीत गायब झाला होता.
डॉक्टर गोखले घाबरले आणि त्यांनी पोलिसांना फोन केला.
पोलिसांनी घटनास्थळी धाव घेतली आणि विहिरीत रणजितचा शोध सुरू केला.
पण रणजितचा पत्ता लागला नाही.
विशालगड किल्ल्याचे रहस्य अजून गडद झाले होते.
काय रणजित त्या विहिरीतून जिवंत परत येईल?
विशालगडच्या रहस्याचा शेवट काय असेल?
क्रमशः...